Jak wygląda tymianek? Poznaj 5 różnych odmian

Charakterystyczny zapach i wygląd tymianki sprawiaj, że jest łatwo rozpoznawalną rośliną. W artykule przyjrzymy się bliżej wyglądowi tymianku, jego cechom oraz temu, jak odróżnić go od innych ziół. Poznaj sekrety tej niezwykłej rośliny i dowiedz się, dlaczego warto mieć ją w swojej kuchni i ogrodzie.

Jak wygląda tymianek?

Tymianek to niewielka, wiecznie zielona roślina o wysokości od 10 do 30 cm. Jego łodygi są cienkie, zdrewniałe u podstawy i pokryte drobnymi, eliptycznymi liśćmi. Liście tymianku mają długość od 3 do 8 mm i szerokość od 1 do 3 mm. Są one ułożone naprzeciwlegle na łodydze i mają jasnozielony lub szarozielony kolor.

Tymianek, kwitnie od końca maja do września, a nawet października. Podczas kwitnienia wygląda następująco:

• Kwiaty są drobne, wargowe, zebrane w główkowate, groniaste kwiatostany złożone z nibyokółków.
• Kwiaty mają kolor różowy do ciemnofioletowego.
• Kwiatostany są oblegane przez pszczoły, gdyż tymianek jest rośliną miododajną.
• Kwitnący tymianek wydziela intensywny, aromatyczny zapach.

Zapach i smak tymianku

Tymianek znany jest przede wszystkim ze swojego intensywnego, aromatycznego zapachu. Jego woń opisywana jest jako ciepła, ziołowa i lekko kamforowa. Zapach tymianku jest tak charakterystyczny, że często używany jest w przemyśle perfumeryjnym do tworzenia kompozycji zapachowych.

Smak tymianku jest równie wyrazisty – lekko gorzki, z nutami mięty i cytrusów. To właśnie dzięki niemu tymianek jest tak ceniony w kuchni, gdzie używa się go do aromatyzowania potraw mięsnych, sosów, zup i wypieków.

Czym macierzanka i tymianek to to samo?

Nie, macierzanka i tymianek to nie do końca to samo, choć te nazwy często są używane zamiennie. Wyjaśnijmy sobie dokładniej:

• Macierzanka to cała rodzina roślin obejmująca od 220 do 350 gatunków, występujących w Europie, Azji i północnej Afryce. W Polsce rośnie 10 gatunków macierzanki.
• Tymianek właściwy (Thymus vulgaris) to jeden z gatunków macierzanki, pochodzący z rejonu Morza Śródziemnego. Jest on najpopularniejszym gatunkiem, powszechnie używanym jako przyprawa.
• Innym popularnym gatunkiem jest np. macierzanka piaskowa, również wykorzystywana leczniczo ze względu na cenne olejki eteryczne.

Podsumowując – tymianek to jeden z wielu gatunków macierzanki. W praktyce jednak, mówiąc o tymianku, najczęściej ma się na myśli gatunek Thymus vulgaris, czyli macierzankę tymianek. Dlatego w wielu kontekstach te nazwy rzeczywiście używane są zamiennie.

Wygląd i charakterystyka popularnych odmian tymianku

Poznaj charakterystyczne cechy najpopularniejszych odmian tymianku i dowiedz się, jak rozpoznać tę roślinę w swojim ogrodzie lub na talerzu.

1. Tymianek pospolity (Thymus vulgaris)

Tymianek pospolity, znany również jako tymianek właściwy lub tymianek ogrodowy, to najpopularniejsza odmiana tego zioła. Charakteryzuje się on:

• Małymi, ciemnozielonymi, lekko błyszczącymi liśćmi,
• Krzaczastym pokrojem, osiągającym wysokość do 30 cm,
• Jasnofioletowymi kwiatami, pojawiającymi się w okresie letnim.

Tymianek pospolity jest najczęściej używany w kuchni ze względu na swój intensywny, lekko pieprzowy aromat. Doskonale sprawdza się jako przyprawa do mięs, sosów i zup.

2. Tymianek cytrynowy (Thymus x citriodorus)

Tymianek cytrynowy to odmiana, która wyróżnia się swoim orzeźwiającym, cytrusowym aromatem. Jego charakterystyczne cechy to:

• Jasnozielone liście z kremowobiałymi obrzeżami,
• Zwarty, niski pokrój, osiągający wysokość do 20 cm,
• Jasnoróżowe lub białe kwiaty, pojawiające się w okresie letnim.

Tymianek cytrynowy jest idealny do dań rybnych, sałatek i marynat. Jego liście można również dodawać do herbaty ziołowej dla orzeźwiającego smaku.

3. Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum)

Macierzanka piaskowa to niska, płożąca odmiana tymianku. Charakteryzuje się ona:

• Drobnymi, ciemnozielonymi liśćmi,
• Gęstym, dywanowym pokrojem, osiągającym wysokość do 10-30 cm,
• Różowofioletowymi kwiatami, pojawiającymi się obficie w okresie letnim.

Macierzanka piaskowa doskonale sprawdza się jako roślina okrywowa, szczególnie w ogrodach skalnych i między płytami chodnikowymi. Jej liście mają delikatny, ziołowy aromat.

4. Tymianek wełnisty (Thymus pseudolanuginosus)

Tymianek wełnisty to odmiana o bardzo dekoracyjnym wyglądzie. Jego charakterystyczne cechy to:

• Drobne, srebrzysto-szare liście, pokryte delikatnymi włoskami,
• Niski, zwarty pokrój, osiągający wysokość do 5 cm,
• Jasnoróżowe kwiaty, pojawiające się w okresie letnim.

Tymianek wełnisty jest głównie uprawiany jako roślina ozdobna ze względu na swoje atrakcyjne, srebrzyste ulistnienie. Sprawdza się doskonale w ogrodach skalnych i na murkach.

5. Tymianek kminkowy (Thymus herba-barona)

Tymianek korsykański to aromatyczna odmiana o charakterystycznym, kminkowym zapachu. Wyróżnia się on:

• Ciemnozielonymi, błyszczącymi, podłużnymi liśćmi,
• Luźnym, płożącym pokrojem, osiągającym wysokość do 10 cm,
• Różowymi kwiatami, pojawiającymi się w okresie letnim.

Tymianek korsykański jest ceniony w kuchni ze względu na swój unikalny, kminkowy aromat. Doskonale komponuje się z potrawami z fasoli, kapusty i ziemniaków.

Podstawowe wymagania uprawy

Tymianek jest rośliną stosunkowo łatwą w uprawie, dlatego warto mieć go w swoim ogrodzie lub na balkonie. Najlepiej rośnie na przepuszczalnej, piaszczystej glebie o odczynie zasadowym. Wymaga dużo słońca i dobrze znosi suszę, natomiast źle toleruje nadmiar wilgoci.

Tymianek można uprawiać z nasion lub sadzonek. Nasiona wysiewa się wczesną wiosną, a sadzonki wysadza się do gruntu pod koniec maja. Rośliny należy sadzić w odstępach około 20-30 cm, aby zapewnić im odpowiednią przestrzeń do wzrostu.

Przeczytaj również:

• Jak hodować tymianek w doniczce? Poradnik dla początkujących
• Dlaczego tymianek w doniczce usycha? 8 przyczyn
• Tymianek – kiedy zbierać, jak suszyć i przechowywać?

Ciekawostki o tymianku

• W starożytności tymianek uważany był za symbol odwagi i siły. Rzymscy żołnierze kąpali się w wodzie z tymiankiem przed bitwą, wierząc, że doda im to męstwa.
• W średniowieczu tymianek był używany do balsamowania zwłok i odstraszania insektów.
• Olejek tymiankowy ma tak silne właściwości antyseptyczne, że podczas I wojny światowej używano go do dezynfekcji sal operacyjnych.
• Miód tymiankowy, produkowany przez pszczoły zbierające nektar z kwiatów tymianku, jest ceniony za swój unikalny smak i właściwości lecznicze.